معنی ومفهوم تراز سنجش و نقش آن در قبولی آزمون‌ها و کنکور از مهمترین سوال های بسیاری از دانش‌آموزان و داوطلبان والدینشان می باشد که در این مقاله موسسه حرف آخر به نقد و بررسی آن پرداخته است.شرکت در آزمون‌های آزمایشی موسسه حرف آخر ،گذینه 2 ویا آزمون های قلم چی، یکی از روش‌هایی می باشد که دانش‌آموزان و داوطلبان برای سنجش مقدار آمادگی خود برای کنکور پیش رو انتخاب خواهند کرد.و بعد از هر آزمون آزمایشی کارنامه‌ی داوطلبان صادر میشود. که بعد از گرفتن کارنامه، همه‌ی داوطلبان و والدین آنها در ابتدا به تراز کسب شده نگاهی می کنند و بعد از آن درصد های کسب شده از هر درس را نگاه می‌کنند تا با یک نگاه کلی از وضعیت خود و یا فرزندشان جویا بشوند. پس اینطور که مشخص می باشد، در آزمون‌ها “تراز” معیار سنجش توانای دانش‌آموزان و داوطلبان می باشد و هم‌چنین مشاوران و برنامه نویس های موسسات مورد قبول از جمله موسسه حرف آخر نیز برای اینکه سطح آمادگی دانش‌آموزان و داوطلبان را متوجه بشوند از دانش آموز ترازی را که در آزمون خود بدست آورده است، جویا می شوند. بسیاری از دانش‌آموزان و داوطلبان و یا حتی والدین کنجکاو بوده، که اطلاعات بیشتری درباره‌ی تراز و نحوه‌ی محاسبه آن بفهمند.
تراز کنکور یعنی چی؟
این به بدان معنی می باشد که ارزش نمرات کسب شده یکسان نمی باشد. به عبارتی دیگر ممکن است دقیقاً درصد نمره های خام کارنامه یک دانش آموز با درصد نمرات خام کارنامه دانش آموز دیگر یکسان باشد، ولی رتبه بدست آماده یکسان نباشد؛ به عبارتی دیگر، در آزمون های سراسری و آزاد، هر کدام از تست های کنکور، ارزش مختص خود را دارند برای مثال ارزش تست شماره 2 عربی با تست شماره 5 یکسان نمی باشد. اما کدام سوال با ارزش تر می باشد؟ جواب این بوده که سوالی را که تعداد پاسخگوی صحیح به آن سوال کمتر باشد. یعنی در هر درس که همه ضعیف بوده اند و تو در آن سوال قوی باشی تراز کنکور آن درس برای تو بسیار بالا تر خواهد بود زیرا همه اشتباه به این سوال پاسخ میدهند ولی تو صحیح جواب میدهی پس رتبه بالاتری نیز در آن درس خواهی داشت.
از چه طریقی بدانیم که در چه درسی وضعیت خوبتری داریم؟
برای جواب دادن به این سوال از نگاه موسسه حرف آخر ،۲ جواب رایج و متفاوت وجود دارد که شاید بسیاری از دانش آموزان آن را شنیده باشند:
۱- در هر درس، از روی نمره یا به معنی دیگر همان درصد به دست آمده خواهیم فهمیمد که وضعیت کلی ما به چه صورتی می باشد.
۲- در هر درس یا به عبارت دیگر در همه دروس از روی رتبه به دست آمده می‌فهمیم که وضعیتمان در حال حاضر به چه صورتی می باشد.
درصد به دست آمده یک معیار مناسب برای ارزش گذاری نیست بلکه مهم،تراز کنکور می باشد؛
موسسه حرف آخر برای روشن کردن این موضوع در این مقاله به کمک مشاورین خود با ساده ترین حالت ممکن آن را برای شما شرح می دهد؛
میتوان گفت که درصد به دست آمده معیار مناسب ومشخصی برای ارزش گذاری وضعیت درسی یک داوطلب نیست چرا که.در یک آزمون راحت و آسان درصد همه دانش آموزان و داوطلبان بالا خواهد رفت و در یک آزمون سخت و تاقت فرسا و دشوار درصدهای همه دانش آموزان پایین خواهد آمد. در چنین شرایطی در یک آزمون ساده و راحت درصد 70 درصد بالای محسوب نخواهد شد. مانند دروس عمومی که اکثر دانش آموزان و داوطلبان آن را بالا خواهند زد و به همین منوال در یک آزمون سخت و دشوار درصد 50 درصد کمی محسوب نخواهد شد مانند درس فیزیک که اکثر دانش آموزان آن را پایین میزنند.
یک مثال ساده برای فهمیدن تراز کنکور
هانیه کارنامه آزمون آزمایشی خود را همراه خود به منزل می‌برد.
مادر هانیه کارنامه او را از دستش گرفته و با دیدن رتبه 5 او خیلی خوشحال و خورسند میشود.
او را با خوشحالی تشویق می‌کند. اما مادر هانیه خبر ندارد کل داوطلبان این آزمون آزمایشی ۱۵ نفر بوده اند.
اینک به نظر شما رتبه دانش آموز برای تعیین وضعیت داوطلبان معیاری درست است یا نه؟
اگر رتبه هانیه در بین 40 هزار داوطلب کنکور 20 می بود یقینا بسیار بهتر می بود.
به همین خاطر است که رتبه معیار دقیق و درستی برای تخمین وضعیت دانش آموز در آزمون نمی باشد.
رتبه داوطلب بستگی به تعداد داوطلبان کنکور سراسری خواهد داشت و چون هیچ کدام از آزمون‌های آزمایشی حتی جمعیت 20% کنکور سراسری را نخواهند داشت . پس به هیچ عنوان به تنهایی معیار درستی برای تخمین رتبه داوطلب نمی باشد. بعضی از دانش آموزان و داوطلبان با شرکت در آزمون‌های آزمایشی موسسه حرف آخر و یا سایر آزمون های آزمایشی مورد قبول قصد تناسب بستن را دارند که این نیز کاملا غلط می باشد. تجربه در چندین سال گذشته ثابت کرده است که این گونه محاسبه کردن، یا همان تناسب بستن، در بیشتر اوقات، غلط از آب در می‌آید و در تعداد زیادی از موارد، رتبه فرد بسیار بهتر از این عدد خواهد شد و در برخی مواقع نیز میتواند نتیجه برعکس داشته باشد.
آیا موسسه حرف آخر تخمین رتبه را تایید می کند؟
رتبه برتری ها و نخبه ساز های موسسه حرف آخر برای تقویت دانش آموزان خود تخمین رتبه را پیشنهاد می کنند.
آیا تراز کنکور های آزمایشی معیار مشخص و دقیقی برای فهمیدن میزان توانای داوطلب می باشد؟
درجواب می توان گفت اصلا معیار قابل قبول و مشخصی برا سنجش میزان موفقیت داوطلب نمی باشد.
آیا تراز کنکور سطح معلومات دانش آموزان را به خوبی نشان می دهد؟
در پاسخ باید گفت این تراز بستگی به تعداد دانش آموزان شرکت کننده در آن آزمون آزمایشی دارد که هرچه تعداد شرکت کنندگان آن زیاد تر باشد به واقعیت نزدیک تر خواهد بود.
